Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2017

Κριμήνι Βοΐου, πάθος για ομορφιά..

Το Κριμήνι είναι ένα πετρόχτιστο χωριό του Δήμου Βοΐου. Απέχει 70 χλμ. από την Κοζάνη και αναπτύσσεται μέσα σε πυκνή βλάστηση.




Στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα το Κριμήνι ζούσαν για πολλά χρόνια κάποιες αυτόχθονες οικογένειες. Το σημερινό χωριό γεννήθηκε από την καταστροφή των δύο γνωστότερων Παλαιοχωρίων της περιοχής.
 Στις Δυτικές πλαγιές της κορυφής του Παλιοκριμηνίου, σε ιδιαίτερα ορεινή και δύσβατη τοποθεσία, κοντά στην Κυψέλη, υπήρχε ομώνυμο χωριό, το οποίο καταστράφηκε από τις επιδρομές των Αρβανιτών στις αρχές του 18ου αιώνα. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν και αναζήτησαν καταφύγιο μακριά στο Μοναστήρι των σημερινών Σκοπίων, στην Καστοριά, στην Εράτυρα, στα Αηδόνια και στο Βυθό. Οι περισσότεροι όμως κατέληξαν σε αυτήν εδώ την τοποθεσία και ίδρυσαν το νέο Κριμήνι.
 Αργότερα, με την καταστροφή του Τσέρου, που βρίσκονταν κοντά στο Δίλοφο, πολλοί κάτοικοί του πέρασαν από εδώ και οι Κριμνιώτες, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τα βάσανά τους, τους πρόσφεραν βοήθεια και τους πρότειναν να μείνουν : Μείνετε, τους είπαν, έχουμε και σπίτια και χωράφια να σας δώσουμε.
Έτσι γεννήθηκε το σημερινό Κριμήνι, ένα πραγματικό κόσμημα της αρχιτεκτονικής και του μεγαλείου της φύσης του Βοϊου. Χωρίζεται σε δυο μαχαλάδες, τον Τζερτζέλ και τον Βαρόσι.






Ενδιαφέρον παρουσιάζει το πέτρινο γεφύρι του Κριμηνίου. Κτίστηκε το 1802 με έξοδα του κ. Παπαστέργιου, ιερέα του χωριού. Συνέδεε το Κριμήνι και το Ροδοχώρι με το Τσοτύλι, κάτι που εξακολουθεί να κάνει και σήμερα, αφού διέρχεται από πάνω του η επαρχιακή οδός. Αρχικά είχε μήκος 45 m και αποτελούνταν από πέντε διαδοχικά σε μέγεθος τόξα, μέχρι που ανατινάχτηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1947. Το πλάτος του παλιού οδοστρώματος ήταν 2,70m. Πλέον είναι 3,70m διότι η τσιμεντένια πλάκα που κάλυψε το γεφύρι, προεξέχει και από τις δύο όψεις του. Στο γεφύρι προστέθηκαν (προπολεμικά) σιδερένια κάγκελα, ενώ το επίχρισμα με τσιμεντοκονίαμα, στις δυο πλευρές του, αύξησε την αντοχή του στη φθορά αλλά ταυτόχρονα κάλυψε σχεδόν την αρχική λιθοδομή.


Εντύπωση προκαλούν τα πολλά πηγάδια, που φθάνουν τα 60 στον αριθμό, με πιο χαρακτηριστικό εκείνο δίπλα στον πλάτανο, μιας και η διάταξη των πετρωμάτων δεν επιτρέπει τη δημιουργία επιφανειακών πηγών.


Σημαντικό στοιχείο στη λειτουργία των οικισμών ήταν ανέκαθεν οι βρύσες, δημόσιες ή ιδιωτικές. Στο Κριμήνι Βοΐου συναντήσαμε μια κρήνη ενσωματωμένη σε αυλόγυρο κατοικίας. Οι απόηχοι του νεοκλασικισμού των τελών του 19ου αιώνα επηρέασαν τη διακόσμηση της οδηγώντας σε ένα απολαυστικό αποτέλεσμα. Η δωρήτρια- ιδιοκτήτρια του σπιτιού, με διάθεση ευεργεσίας προς το σύνολο, ενίσχυσε την κοινωνική της προβολή, ενώ η επιγραφή γραμμένη σε ελληνικά και αραβικά, σφράγισε το έργο πληροφορώντας για την ίδια και τις προθέσεις της. Οι σημερινοί ιδιοκτήτες, φιλόξενοι και με εμφανή αγάπη προς την παράδοση, ανακαίνισαν όσο πιστότερα γίνονταν την παλιά βρύση, δίνοντας μας την ευκαιρία να θυμηθούμε πως η ζωντανή σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν απαιτεί την ύπαρξη της τέχνης.. 


 Τα αρχοντόσπιτα αφθονούν στον οικισμό, σπίτια που μέσα τους αισθάνεσαι την ανάσα του παρελθόντος...
Ο λαός μας, αυτός ο «ξένιος» από τα πανάρχαια χρόνια, ονόμασε την κατοικία του «σπίτι». Και το σπίτι στο Κριμήνι , δεν είναι της μοναξιάς. Είναι της (επί-)κοινωνίας...













Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου